آشنایی با شاخص های بورس تهران برای افراد مبتدی+ فیلم آموزشی

لازمه سرمایه گذاری موفق دربازار بورس شناخت دقیق مفاهیم و استفاده درست از این مفاهیم در تحلیلات است. بررسی نوسانات بازار بورس یکی از راه های مفید برای ورود به بازار سرمایه و داشتن یک سرمایه گذاری موفق است. شاخص یکی از اصطلاحاتی رایج در علم بورس است و انواع شاخص بازار را از دیدگاه های مختلف میسنجد. در این مقاله به معرفی 8 شاخص بازار بورس تهران پرداختیم.

شاخص چیست؟

در معنای لغوی شاخص به معنای نمودار و مقدارمعین برای چیزی است و این تعریف در علم اقتصاد نشان دهنده تغییرات در بازارهای مختلف است. کارشاسان علم اقتصاد معمولا شاخص را یکی از مولفه های نشان دهنده رونق و رکود بازار سرمایه معرفی میکنند. شاخص وضعیت کلی بازار بورس را میسنجند و رفتارهای بورس را در آینده پیش بینی میکند. سهام داران و تحلیل گران از طریق شاخص تغییرات یک پدیده را در دو زمان مشخص مقایسه میکنند.

شاخص های بورس تهران

شاخص کل نشان دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند. در واقع این تغییرات در بازه زمانی از سال1369 تا زمان حال بررسی میشود. یعنی زمانی که از رشد30 درصدی شاخص کل صحبت میکنند به معنای رشد بازار از سال1369 تا زمان حال است.

توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار! 

نکته قابل توجه درباره شاخص کل این است که این عدد میزان سوددهی به سهام دار را نشان نمیدهد. در واقع شاخص کل ارزش رشد تمامی شرکت هایی که دارای نماد هستند را مشخص میکند(حتی اگر نماد شرکتی بسته باشد آخرین قیمت معاملات آن در شاخص کل لحاظ میشود).

هم‌اکنون در بورس اوراق بهادار تهران شاخص کل قیمت در ۳ گروه کل بازار، تالار اصلی و تالار فرعی محاسبه می‌شود.

در مواردی همچون افزایش سرمایه، افزایش و کاهش شرکت ها و یا ادغام شرکت ها شاخص کل تعدیل میشود تا تغییرات زیادی در مقدار شاخص ایجاد نشود.

یکی از نکات قابل توجه درباره شاخص کل میتوان به این موضوع اشاره کرد شاخص کل از تعداد سهام های یک شرکت تاثیر میپذیرد. یعنی هرچه شرکتی بزرگتر باشد تغییرات بزرگتری بر شاخص بورس میگذارد.بنابراین نمیتوان به طور کامل از این شاخص در تحلیل و ارزیابی بازار استفاده کرد.

با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!

همانگونه که ازنام این شاخص مشخص است این شاخص از قیمت و بازده نقدی تاثیر میگیرد و در کل نشانگر بازده کل بازار بورس است.

برای پی بردن به این موضوع که سودسرمایه گذاری از چه طریقی است میتوان به دو گزینه زیر اشاره کرد:

شاخص بازده نقدی همان میانگین پرداخت سود نقدی شرکت های بورسی به سهام داران است.بنابراین زمانی که شاخص سود نقدی کاهش یابد میانگین سود کمتری به سهامداران تعلق میگیرد.

برای محاسبه این شاخص تنها از سود مصوب مجامع استفاده میشود و از این دریچه بازدهی ناشی از کلیه سودهای پرداختی توسط شرکت‌های بورسی را محاسبه می‌نماید.

طبقه بندی شرکت های بورسی به صورتISIC صورت میپذیرد. بر طبق این دسته بندی دو دسته شرکت خدماتی و تولیدی وجود دارد.

شرکت های تولیدی در زمره صنعت قراردارند(شرکت هایی همچون شرکت پتروشیمی زاگرس و پتروشیمی فن‌آوران) و شاخص صنعت(Industrial Index) نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش صنعت است.

شرکت های خدماتی در زمره شرکت های مالی قرار دارند(شرکت هایی همچون شرکت تأمین سرمایه نوین و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان) و شاخص مالی (Financial Index) نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش مالی است.

شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکت‌های فعال در آن شاخص هستند، در واقع مشابه شاخص کل قیمت محاسبه می‌گردند و تفاوت آن‌ها با شاخص مزبور در تعداد شرکت‌های حاضر در آن صنعت است.

خریداران سهام شرکت های بورسی افراد حقیقی و حقوقی هستند. حال زمانی که سهام توسط افراد حقیقی خریده شود و این سهم قابلیت خرید و فروش داشته باشد و هدف نگه داری این سهم نباشد اصطلاحا این سهام شناور است.

شاخص آزاد شناور تغییرات قیمت آن بخش از سهام را می‌سنجد که توسط سهامداران حقیقی خریدوفروش میشود؛ این شاخص می‌توانند تصویر مناسبی از شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران قرار دهد. بنابراین هرچه میزان سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد برای سهامداران حقیقی جذابیت بیشتری دارد.

شیوه محاسبه مشابه شاخص کل قیمت است و تفاوت با آن شاخص در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌گردد.

سازمان بورس اوراق بهادار در بازه زمانی3 ماهه یک فهرست از 50 شرکت که درجه نقدشوندگی بالاتری دارند را ارائه میدهد. این شرکت‌ها در طول روز، به تعداد قابل توجهی خرید و فروش می‌شوند و سهامداران به راحتی می‌توانند سهام این شرکت‌های بورسی را خرید و فروش کنند.

درواقع شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین وزنی این ۵۰ شرکت را ارائه می‌نماید. بنابراین شیوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که تعداد شرکت‌های لحاظ شده در این شاخص تنها ۵۰ شرکت است در حالی که در شاخص کل بیش از ۱۰۰ شرکت در آن لحاظ می‌گردند.

برای سنجش بزرگی یک شرکت در بازار بورس ارزش روز سهام شرکت محاسبه میشود برای محاسبه بزرگی از رابطه زیر استفاده میکنند:

قیمت پایانی سهام × تعداد کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت

۳۰ شرکت بزرگ‌تر شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگ‌تر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌نماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تغییرات قیمت سهامی را نشان می‌دهد و اگرچه این شرکت‌های بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکت‌های بورسی را تشکیل می‌دهند اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند و تغییرات قیمت آن‌ها می‌تواند اثر بزرگی بر شاخص کل و بورس داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود.

یکی از راه های تغییر شاخص در روزهای که بازارمسیر مشخصی ندارد و دچار رکود شده است. انجام مجموعه ای از معاملات بلوکی در سهام 30 شرکت بزرگ بازار بورس است.

منظور از بازار اول بورس شرکت هایی هستند که از نظر سوددهی و درصد سهام شناور آزاد وضعیت بهتری دارند. اما شرکت هایی که از این نظر نسبت به بازار اول شرایط پایین تری دارند در بازار دوم قرار دارند.

شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار اول بورس پذیرش‌شده‌اند.

همچنین شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش‌شده‌اند.

نکات تکمیلی

با توجه به آنچه در تعریف شاخص آوریم شاخص نشان از قیمت و بازدهی است و کاهش یا افزایش در عدد شاخص نشان از صعود یا نزول در قیمت تمامی شرکت ها نیست.

برای مثال ممکن است تعدادی شاخص در روز با افزایش قیمت همراه باشند اما همزمان تعداد زیادی شرکت با کاهش قیمت روبروشوند. نزول قیمت در شرکت هایی با حجم و یا تعداد بیشتر موجب منفی شدن شاخص ها میشود.

فیلم آموزشی راجب شاخص های بورس

دانلود فیلم آموزشی بالا

معرفی پیج های عالی بورس اینستاگرام

ازجمله پیج های اینستاگرامی مفید در زمینه آموزش بورس میتوان به موارد زیر اشاره میکند:

و ازجمله پادکست های مفید در این زمینه میتوان به کانال های زیر اشاره کرد:

در این سایت نیز میتواند https://tse.ir/indices.html تمامی شاخص ها را مطالعه کنید.

آموزشهای کاربردی بورس